Zeytin (Olea europaea), zeytingiller (Oleaceae) familyasından meyvesi yenen Akdeniz iklimine özgü bir ağaç türüdür.
Besleyici değeri çok yüksek olan bir besindir. Zeytinde bol miktarda bitkisel protein, yağ, A, C, E vitaminleri ile kalsiyum, fosfor, kükürt, klor, magnezyum mineralleri vardır. Kalp ve damar sağlığı için çok faydalı olan zeytin, yaşlanmanın etkilerini de azaltır.
Zeytin dalından yenemeyecek kadar acıdır. Bu yüzden tüketilmeden önce bir işlemden geçmesi gerekir. İşlenme sürecindeki metot zeytinin türüne, yetiştirildiği bölgeye ve elde edilmek istenen doku ve renge göre değişir. Bazı zeytinler olgunlaştığında toplanırken bazıları olgunlaşmadan toplanır. zeytinin rengi olgunluk aşamasına doğrudan bağlı olmak zorunda değildir. Birçok zeytin hamken toplanır ve zamanla olgulaşarak koyulaşır. Ama bazı zeytin türlerinin olgunlaşma süreci yeşilken başlar ve olgunlaştıklarında da yeşil kalır; bazılarında ise bu süreç siyah renkle başlayıp siyah renkle sonuçlanır. Salamura ve selede tatlandırma zeytinde en sık kullanılan yöntemlerdir ve her yöntemin zeytin üzerinde renk ve doku olarak farklı bir etkisi vardır.
Zeytin, boylu bir çalı veya 10 metreye kadar boylanabilen, sık dallı, yayvan tepeli, herdem yeşil yapraklı bir ağaçtır. Geniş, kıvrımlı, yamru yumru bir gövdesi vardır. Ağaç yaşlandıkça, düzgün gri renkli gövde kabuğu giderek çatlar. Ağacın tacı (tepesi), yaklaşık olarak artan boy kadar her sene genişler. Uzun ömürlü bir ağaçdır, yaklaşık 2000 yıl kadar yaşayabilir. Verimli topraklarda taç açık ve asimetrik, verimsiz topraklarda ise daha yoğun ve yuvarlaktır. Sürgünleri gri renkli, dikensiz ve hemen hemen üç köşelidir.
Mızraksı, çok kısa saplı, deri gibi sert yaprakları sürgünlere karşılıklı çiftler halinde dizilmiştir. Yaprakları basit, tam kenarlı ve kenarlar alt yüze doğru hafif kıvrıktır. Yaprağın boyu 20–86 mm, genişliği de 5–17 mm’dir. Yaprakların ucunda sivri bir çıkıntı bulunur. Yaprağın üst yüzü koyu gri-yeşil ve tüysüz, alt yüzü mavimsi gümüşi renkte ve beyaz sık ipeksi tüylerle kaplıdır.
Zeytin dayanıklılığın sembolüdür.
Baharın sonlarına doğru yaprakların koltuğunda seyrek salkımlar halinde açan, küçük beyazımsı-sarı renkli, kokulu çiçekleri vardır. Rüzgârların taşıdığı çiçek tozlarıyla döllenen çiçekler etli ve yağlı meyve verir. Meyve önce yeşil, olgunlaştıktan sonra da parlak siyah bir renk alır. Etli meyvenin içinde sert bir çekirdek vardır. Meyvenin etli kısmından ve çekirdeğinden elde edilen "yağı" bakımından çok değerli bir ağaçtır. Aynı zamanda ağacının çok heybetli ve estetik bir görünümü vardır. Odunu çürümeye karşı son derece dayanıklıdır.
Zeytinin yaprağında tanen, uçucu yağlar, organik asitler ve rezin bulunur. Yapraklar ve gövde kabuğu % 5 çay (infüzyon) halinde iştah açıcı, idrar söktürücü ve ateş düşürücü olarak kullanılır. Şeker hastalığında kullanım alanı olduğu gibi, tansiyon düzenleyici olarak da bilinir.
Zeytin ağacına ilişkin mevcut en eski veri Ege Denizi’ndeki Santorini Adası’nda yapılan arkeolojik çalışmalarda ortaya çıkarılan 39.000 yıllık zeytin yaprağı fosilleridir. Kuzey Afrika’daki Sahra bölgesinde gerçekleştirilen arkeolojik araştırmalarda ise M.Ö. 12.000'e ait zeytin ağacı bulgularına rastlandı. İlk zeytin hasadının ne zaman ve hangi uygarlık tarafından yapıldığıysa bilinmemektedir.
Zeytinyağı, zeytin ağacının (Olea europaea) meyvesinden elde edilen yeşilimsi-sarımtırak renkte sıvı bir yağdır.
Dermokozmetik amaçlı kullanılmaktadır. Zeytinyağı saç dökülmesini engeller, saçın çabuk uzamasını sağlar, lezyonlu saçlı deriyi onarmaya yardımcı olur ve kepek oluşumunu engeller. Zeytinyağı cildi olumsuz dış etkenlere karşı korurlar. Cildi güzelleştirip yaşlanmasını geçiktirerek ciltteki kırışıklık oluşumunu engeller. Makyaj kimyasallarının oluşturabileceği olumsuz etkileri azaltır. Cilt hastalıklarının oluşumu önlemeye yardımcı olur.
Doğal zeytinyağlı ürünler cilldimizde kimyasal kalıntılar bırakmadığından dünyada kullanımları giderek artmaktadır. Yüzyıllardır akdenizlilerin sağlık ve güzellik kaynağı olmuştur. Kutsal metinlerde de şifa kaynağı olduğu belirtilmiştir.
Tarih, zeytinyağı üretimine ilişkin en belirgin izlerin Akdeniz’in tam ortasındaki Girit Medeniyeti’ne, MÖ 4500 yıllarına dek uzandığını göstermektedir.
Zeytinyağı kültürünün Akdeniz’deki diğer kavimlere yayılmasında en önemli rolü Giritliler oynamıştır; hem de yaklaşık 3000 yıl boyunca. Güçlü ticaret filolarına sahip olan Giritliler'in gerçekleştirdiği zeytinyağı ticaretinin günümüzdeki en canlı tanıkları, Knossos ve Faistos saraylarının yıkıntıları arasında bulunan 2 metrelik zeytinyağı küpleridir. “Pithoi” denilen bu dev küplerle beraber bulunan tabletlerde ise o günkü zeytinyağı ticaretinin nerelere yapıldığını ve zeytinyağının nerelerde üretildiğine dair bilgiler yer almaktadır.
Aslında zeytinyağı kültüründe Anadolu, coğrafya olarak hep vardır; ama ön planda görünen Ege’nin karşı yakasıdır. Bunun sebebi, Homeros’un Batı Medeniyeti’ndeki tartışmasız ağırlığından ötürü zeytinyağı kültürünün merkezine sürekli olarak Antik Yunan'ın yerleştirilmesidir. Helen Medeniyeti’nin sadece Ege’nin karşı kıyısını değil Anadolu coğrafyasını da kapsadığı unutulur. Milet’in, Efes’in, Foça’nın, Klazomenai’nin (Urla), Erythrai’nin, Assos’un Anadolu’da olduğu ihmal edilir.
Zeytin ağacı (Olea europea) narin bir ağaçtır. Ağır ve zahmetli büyümesine karşın oldukça uzun ömürlüdür. Bir zeytin ağacının ortalama ömrü 300-400 yıldır, ancak 3 bin yaşında zeytin ağaçlarına da rastlanmıştır. Bu nedenle zeytin ağacının adı mitoloji ve botanikte “ölümsüz ağaç”tır.
Derinlere uzayan kökleri sayesinde kalkerli, çakıllı, taşlı ve kurak topraklarda yetiştirilmeye elverişli olan zeytin ağacı için en verimli ortam yazları sıcak, kışları ise ılıman geçen iklimlerdir. Çünkü zeytin ağacı ışığı, güneşi ve 15°C üstündeki sıcaklığı sever. Yıllık ortalama 220 mm yağış zeytin ağacının verimli bir şekilde büyümesi için yeterlidir. Zeytin ağacı genellikle rakımı düşük coğrafyalarda yetişir. Ancak denizden 1000 metre yükseklikte de zeytin tarımı yapılabilmektedir. Çalı görünümündeki zeytin ağacının yapraklarının üst yüzü koyu, alt yüzü ise gümüş rengindedir. Yapraklar mükemmel bir düzen içinde dalın iki tarafından karşılıklı olarak çıkar. Ortalama 40 - 50 cm. genişliğindeki gövde çürümeye karşı çok dayanIklıdır. Ağaç yaşlanınca yamrulardan gelişen yeni uçlar gövdeyi tazeler. Ortalama boyu 4m ila 10 m olan zeytin ağacı bir yıl bol, bir yıl az ürün verir. Çiçek verme mevsimi kuzey yarım kürede Nisan - Haziran ayları arasındadır. Yeşil zeytinler Ağustos ayı sonundan Kasım ayı başına kadar olan süre içinde olgunlaşır.
Zeytin hasatında toplama şekilleri binlerce yıldan bu yana neredeyse hiç değişmemiş, asırlar boyunca elle toplama ya da silkme yöntemi kullanılmıştır. Bir de, yere düşmüş zeytin meyvelerini toplama yöntemi vardır. Hasat, Kasım ile Mart ayları arasında yapılır.
Ancak genel yöntem silkmedir. Elle toplamada, sağma veya taraklama yöntemi, yerden toplamada ise merdane veya fırça kullanılır. Günümüzde zeytin hasadında makineden de (sarsma ve yerdeki meyveleri emici ekipmanlarla toplama) yararlanılmaktadır. Uygulamada en fazla emek gerektiren yöntem, elle toplamadır. Saatte en fazla 9-10 kilogram zeytinin toplandığı bu yöntem, meyve sağlam ise en iyi kalitede zeytinyağı üretilmesini sağlar
Isıl işlem görmeden meyvesinden yağ çıkarılan Zeytinyağı kültüründe, binlerce yıldan bu yana değişmeyen başka bir gelenek de zeytinden yağ çıkarma yöntemidir. Bunun nedeni zeytinyağının, zeytinlerin soğuk presten geçirilmesiyle elde edilmesi ve hiçbir kimyasal işleme gerek duymadan yenilebilmesidir. İşte bu yüzden, bugün hâlâ Ortadoğu’da rastlanan zeytin üretme yöntemiyle, yaklaşık 6 bin yıl önceki zeytinyağı elde etme yöntemi arasında hiç fark yoktur: Zeytinler ezilerek hamur haline getirilir. Daha sonra bu hamur sıkılır veya presten geçirilir. En sonunda ise yağ, zeytin meyvesinin suyundan (karasu) ayrıştırılır. 19. yüzyılın başında ise teknolojinin gelişmesiyle hidrolik pres makinelerine geçildi. Bugün hidrolik pres makinelerinin yanı sıra, zeytin hamuruna hiç pres uygulamadan merkezkaç kuvvetiyle zeytinyağı elde etmeyi sağlayan makineler de kullanılıyor. Bunların içinde de en yaygını “kontinü sistemi”.
Kontinü sisteme, tam otomatik sisteme denir. Önce zeytinler türlerine göre ayrılır. Huni adlı çukura dökülen zeytinler makine sistemiyle yapraklardan temizlenir ve kırıcıda ezilip kırılır (makine, üçbin devirle çekirdeği unufak eder). Buradan çıkan hamur, karıştırma yoğurmadan sonra su verilir, posa ve şırası ayrıştırılır. Şıradan da yağ ve karasu ayrıştırılıp, yağ filtre tankına alınır, son tortuları ayıklanıp dinlenme tankına bırakılır. Buradan doğal yağ güğümlere, teneke ve şişelere doldurulur. Yağdan geriye kalan prina tekrar öğütülüp sabun yapmada kullanılır. Prina posasına pelet denir ve yakacak, yakıt olarak kullanılır.
Kaliteli zeytinyağı elde etmek için: Zeytinlerin, hasattan sonra mümkün olan en kısa süre içinde işlenmesi gerekir. Çünkü zeytin bekletilirse fermante olur, bu ise zeytinyağının kalitesinin düşmesine yol açar. Ancak, zeytinin “bol” olduğu dönemlerde, bekletilme mecburiyeti de doğabilir. Bu durumda işlemeden bekletilen zeytinler, genellikle 20-30 santim yüksekliğindeki yığınlar şeklinde, iyi havalandırılmış ve serin depolarda saklanır. Doğal zeytinyağı kaliteli olması için şu işlemlerden geçirilir: Zeytin zamanında toplanır, fazla bekletilmeden yağhanede iyice temizlenir, en uygun kaplarda dinlendirilir, serin ve karanlıkta korunur. Zeytinyağında renk, koku, tat değerlendirmesi yapan uzmanlar vardır. Uzmanlar yağın organoleptikini şu parametrelere göre belirler: taze, yakıcı, acı, meyvamsı, tatlı, kekremsi veya küflü, rutubetli, sirkemsi, ekşi, çamurlu, metalik, yanık, karasu, tuzlu, minder, kurtlu, salatalık.
Türkiye'de kaliteyi TSE (TS 341) belirliyor. Denetimi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Türk Gıda Kodeksi'ne göre yapıyor. Piyasanın %65'i markasızdır. Zeytinde ürün rekoltesi 40-250 bin ton arasında değişmektedir. Ülke genelinde kişi başına tüketim 2 kilodur. Bu düşük tüketimin sebebi, zeytinyağının pahalı oluşundandır, çünkü ayçiçek yağı 4-5 kat daha ucuzdur.
Yıllarca az tuzlu zeytini farklı markalarda denedim.Ya tadsızdı yada fazla tuzluydu(her ne kadar adı az tuzlu olsa da).Daldan tuzsuz sele tam istediğim gibi.Tuzu ölçülü tadı harika .Afiyet olsun.
ElazığDört senedir alışveriş yaptığım İznik Zeytin Evi yetkilileriyle birçok görüşmem oldu. Öncelikli amaçlarının %100 müşteri memnuniyeti olduğunu her vesile ile ispatladılar, hiçbir zaman ürünlerin kalitesini sorgulamak gerekmedi. Hem meslek gereği, hem de internetten sıklıkla alışveriş yapmaktan dolayı karşılaştığım sorunların hiç biriyle uğraşmadım.
Kendilerine çok teşekkür ediyorum. İnternet sitesini güncelledikleri taktirde daha kolay ve zevkli bir alışveriş imkanı geleceğine inanıyorum.
Erken hasat zeytinyağı sipariş ettim mükemmel bir yağ çıktı , çok kaliteli; herkese tavsiye ederim Teşekkür ederim .
İstanbulYediğimiz hemen hemen tüm ürünlerin zehir saçtığı günümüzde bizde aile olarak çok sevdik çünkü merak ettik ailecek kalktık iznike zeytin evini ziyarete gittik ve inanın köye ilk girdiğinizde zaten herşeyin doğal koşullarda yetiştirildiğini anlıyor ve hissediyorsunuz harika bir misafirperverlik.
inşallah ayakta kalabilmeyi becerirler bu koşullarda
Emeklerinize sağlık.
GELDİK,GÖRDÜK,TATTIK.BİNBİR EMEKLE HAZIRLADIĞINIZ ÜRÜNLERİNİZİ BÜYÜK KEYİF VE BEĞENİYLE TÜKETİYORUZ. İYİ Kİ VARSINIZ.DOSTLARIMIZA TAVSİYE EDERKEN MUTLUYUZ.BAŞARILARINIZ DAİM OLSUN.SAĞLICAKLA...
İSTANBULÜrünler son derece güzel.fiyatlar gayet uygun..satıcı çok basarili.Bu siteden gönül rahatlığı ile alışveriş yapılır.İlk izlenimler bu yönde.5 yıldız derim
PınarhisarİLK SİPARİŞİMDE UFAK BİR AKSAKLIK OLMASINA RAĞMEN TEKRAR SİPARİŞİMİ GÜNCELLEDİK .İYİ Kİ DE GÜNCELLEYİP VAZGEÇMEMİŞİM.VAZGEÇMİŞ OLSAYDIM BÖYLE BİR LEZZETTEN MAHRUM KALACAKTIM.ZEYTİN VE ZEYTİN YAĞI TADINA DOYAMADIK.ZEYTİNDE ADRESLERİMDEN BİRİ OLDU ÜRÜNLERİM BİTER BİTMEZ TEKRAR SİPARİŞLERİM OLACAK TEREDDÜT ETMEYİN ALIN
MARDİNSipariş etmiş olduğum zeytinlerim tam zamanında ve çok güzel hijyenik ambalajlarıyla geldi.2 gündür yiyoruz ve çok memnunuz.Hem benin tuzsuz hem de eşimin az tuzlu zeytinleri çok güzel. Ayrıca koli içinde gönderilen ve ilk bakışta yanlış konulduğunu zannettiğim daha sonra ise firmanızın yardım için dagıtmak üzere gönderdiğini anladığım yarım kiloluk zeytin için de sizi takdir ediyorum.İlgi alaka ve işinizi çok güzel bir şekilde yaptığınız için teşekkür eder iyi günler hayırlı işler dilerim.
TRABZONTuzsuz zeytin alabileceğim bir yer ararken buldum İznik Zeytin Evini. Annem ve babam tansiyon hastası onlar için araştırıyordum. Sonunda böyle bir yer bulduğum için şanslıyım. Artık doyasıya ve iştahla tüketiyorlar zeytini.
AnkaraCanım Babam 1 yıl önce Böbrek nakli oldu.
Uzunca bir süredir tüm yiyeceklerinde sıfır tuz diyeti yapıyordu.
%100 Tuzsuz Siyah Zeytin sayesinde babam hiç endişe etmeden yeniden zeytin yemenin tadına vardı.